fbpx
/>

Heel wat mensen geven hun kinderen en kleinkinderen graag een extraatje bij een speciale gelegenheid. Hierbij wordt vaak de vraag gesteld wanneer dergelijk (gelegenheids)geschenk door de fiscus beschouwd wordt als een schenking. De twee begrippen ‘geschenk’ en ‘schenking’ lijken namelijk sterk op elkaar, maar worden door de fiscus zeer verschillend behandeld.

Twee afzonderlijke begrippen

Een geschenk is een cadeau dat gegeven wordt, naar aanleiding van een speciale gebeurtenis. Denk hierbij aan een verjaardag, een afstuderen, een feestdag, een huwelijk, enzovoort. Daarnaast dient een geschenk in verhouding te staan tot het vermogen van de schenker. Hoewel de wet niets bepaalt over het bedrag dat wordt aanvaard als een cadeau, wordt in de praktijk door de fiscus aangenomen dat er jaarlijks in totaal 1% van het gehele vermogen in de vorm van geschenken kan worden weggegeven aan één of meerdere begunstigden naar keuze.

Een schenking daarentegen dient niet te gebeuren naar aanleiding van een speciale aangelegenheid en hoeft niet in verhouding te staan tot het vermogen van de schenker. Het essentiële aspect van een schenking is de expliciete aanvaarding ervan door de begunstigde. Dit geldt niet voor een geschenk.

Fiscaalrechtelijk

Het onderscheid tussen beide begrippen resulteert in een verschillende fiscaalrechtelijke behandeling. Een geschenk gebeurt immers belastingvrij terwijl een schenking onderworpen is aan een schenkbelasting. Deze schenkbelasting is evenwel niet van toepassing voor schenkingen die niet verplicht geregistreerd dienen te worden (bv. handgift en bankgift). Wanneer de schenker komt te overlijden binnen de drie jaar volgend op een niet-geregistreerde schenking, zal deze schenking alsnog belast worden in de erfbelasting. In het Vlaams regeerakkoord werd opgenomen dat deze termijn vanaf 2021 opgetrokken wordt naar vier jaar.

Erfrechtelijk

Tevens brengt het onderscheid erfrechtelijke verschillen met zich mee. Een gelegenheidsgeschenk wordt, in tegenstelling tot een schenking, geacht een gewone uitgave van de schenker te zijn. Het geschenk is definitief waardoor er geen rekening mee wordt gehouden bij de vereffening en verdeling van de nalatenschap van de schenker. Anders dan geschenken hebben schenkingen wel een invloed op het erfrecht. Een schenking aan een kind van de schenker gebeurt in principe als voorschot op erfdeel, tenzij hierover anders werd bepaald in de schenkingsakte. Met schenkingen dient aldus wel rekening gehouden te worden bij de vereffening en verdeling van de nalatenschap van de schenker. De schenking wordt namelijk verrekend met het erfdeel van het begiftigde kind om zo de gelijkheid tussen de kinderen te vrijwaren. Om dit te garanderen dient de begunstigde erfgenaam de schenking in te brengen in de nalatenschap of kunnen de andere erfgenamen de inkorting vragen. Er dient opgemerkt te worden dat schenkingen aan kleinkinderen in beginsel schenkingen buiten erfdeel zijn daar zij geen reservataire erfgenamen zijn ten aanzien van hun grootouders. Een andere belangrijk bemerking is dat schenkingen tussen echtgenoten ten allen tijde herroepbaar zijn.

Conclusie

Hoewel er geen wettelijke regels bestaan omtrent het onderscheid tussen een geschenk en een schenking, aanvaardt de fiscus dat 1% van het totale vermogen per jaar belastingvrij kan worden weggegeven als geschenk. Het is dan ook aangewezen om bij de overschrijving van een som geld de speciale gebeurtenis te vermelden in de mededeling en het woord ‘schenking’ absoluut te vermijden.

Sofie Ceulemans – Juriste bij Pareto NV