Tijdelijke uitbreiding verlaagd btw-tarief voor afbraak en heropbouw
In 32 Belgische steden geldt er een verlaagd btw-tarief van 6% voor de afbraak en de daarop volgende heropbouw van een privéwoning. Sinds 1 januari 2021 is dit verlaagd btw-tarief uitgebreid tot het hele Belgische grondgebied. Het betreft een tijdelijke regeling die geldt tot en met 31 december 2022. Dit houdt in dat de btw opeisbaar moet geworden zijn (d.m.v. facturatie of betaling) tussen 1 januari 2021 en 31 december 2022, en uiterlijk op 31 december van het jaar van de eerste ingebruikneming. Dit vernieuwde en tijdelijke btw-regime is evenwel aan bijkomende voorwaarden onderworpen.
De nieuwe regeling heeft betrekking op de volgende drie situaties:
- De afbraak van een gebouw en heropbouw van een woning door een bouwheer-natuurlijke persoon die zelf de nieuwe woning zal bewonen.
- De afbraak van een gebouw en heropbouw van een woning door een bouwheer-rechtspersoon of -natuurlijke persoon die de nieuwe woning zal verhuren in het kader van sociale verhuur gedurende minstens 15 jaar.
- De levering van een woning na afbraak en heropbouw door een leverancier (rechtspersoon of natuurlijke persoon) die de woning zal verkopen.
De woning zelf dient aan bepaalde voorwaarden te voldoen:
- De woning moet gedurende 5 jaar de enige en eigen woning van de bouwheer/verkrijger zijn en dient uitsluitend of hoofdzakelijk als eigen woning te worden aangewend. De bouwheer/verkrijger zal aldus zijn domicilie daar dienen te vestigen. De termijn van 5 jaar begint te lopen vanaf het jaar dat volgt op het jaar van de eerste ingebruikneming of inbezitneming van de woning door de bouwheer/verkrijger.
- De woning moet een bewoonbare oppervlakte hebben van maximum 200 m². Dit bevat de oppervlakte van alle woonvertrekken samen (op voorwaarde dat die ruimtes een minimumoppervlakte hebben van 4 m² en een minimumhoogte boven de vloer van 2 m).
Tweede woning
Indien u een tweede woning wenst aan te kopen aan het verlaagd btw-tarief van 6%, zal dit enkel mogelijk zijn in de 32 centrumsteden (en de deelgemeenten ervan) én indien het heropgebouwde gebouw als privéwoning zal worden gebruikt. De tijdelijk uitgebreide regeling voor het hele grondgebied geldt immers niet voor een tweede woning. Om uit te maken of het om een tweede woning gaat, wordt er geen rekening gehouden met andere woningen waarvan u ingevolge erfenis mede-eigenaar, naakte eigenaar of vruchtgebruiker bent. Indien u een woning omwille van een schenking slechts in naakte eigendom of in vruchtgebruik hebt verkregen, zal deze aldus wel in rekening worden gebracht.
Gesplitste aankoop
Het verlaagd tarief zal, weliswaar indien de voorwaarden vervuld zijn, eveneens van toepassing zijn bij de techniek van de gesplitste aankoop waarbij de ouders het vruchtgebruik van onroerend goed aankopen en de kinderen de blote eigendom ervan. Dit betekent evenwel dat enkel het vruchtgebruik tegen het verlaagd tarief kan worden aangekocht. Daarnaast dient te worden opgemerkt dat de blote eigenaar verhinderd kan worden te genieten van het verlaagd btw-tarief bij de aankoop van een (af te breken en herop te bouwen) andere eigen woning.
Conclusie
Vanaf 1 januari 2021 is het verlaagd btw-tarief van 6 % voor de afbraak van gebouwen en de heropbouw van woningen uitgebreid tot het hele Belgische grondgebied. Het betreft een tijdelijke regeling die geldt tot en met 31 december 2022. Er bestaat reeds een soortgelijke maatregel voor 32 Belgische centrumsteden. In deze steden zijn de voorwaarden minder streng en blijven de bestaande regels van toepassing. De nieuwe tijdelijke regels voor het hele grondgebied zijn daarentegen aan bijkomende voorwaarden gekoppeld.
Sofie Ceulemans – Juriste bij Pareto