Wat is de impact op de erfbelasting als u naar Spanje verhuist?
U wenst naar Spanje te verhuizen, maar wat zijn de gevolgen op vlak van erfbelasting wanneer uw erfgenamen in België blijven?
Algemeen
Er bestaat geen dubbelbelastingverdrag inzake erfbelasting tussen België en Spanje. Zowel Belgische als Spaanse erfbelasting kunnen aldus verschuldigd zijn.
België kent een belastingvermindering voor in het buitenland betaalde erfbelasting. Hierdoor wordt de verschuldigde erfbelasting in België verminderd met reeds geheven Spaanse erfbelasting. Ofwel betalen de erfgenamen in Spanje meer dan zij in beginsel in België verschuldigd zouden zijn; in dat geval betalen zij in België niets meer. Ofwel betalen zij in Spanje minder dan zij normaal in België zouden moeten betalen; in welk geval zij het verschil in België zullen betalen.
Zowel het Spaans als het Belgisch recht kennen verschillende belastingverminderingen en vrijstellingen (bv. voor de gezinswoning).
Spaans recht
Het Spaans (regionaal) recht is van toepassing wanneer de erfgenaam in Spanje is gedomicilieerd. Is de erfgenaam een Spaans inwoner, dan zal het Spaans recht dus van toepassing zijn. Is de erfgenaam geen Spaans inwoner, dan zal het recht van het land waar de erfgenaam woont van toepassing zijn.
Hierop bestaat één uitzondering. Een erfgenaam die geen Spaans inwoner is, maar wel een (onroerend) goed gelegen in Spanje erft, zal ook volgens het Spaans recht belasting betalen hierop.
Spanje kent verschillende autonome regio’s die elk van het nationaal recht mogen afwijken en hun eigen vrijstellingen en belastingverminderingen mogen uitwerken. Het recht van de autonome regio waar de erfgenaam tijdens de vijf jaar voor zijn overlijden het langst gedomicilieerd is of waar het onroerend goed gelegen is, is van kracht. Dit regionaal recht is sinds 2014 zowel van toepassing op Spaanse inwoners als op niet-Spaanse inwoners.
Belgisch recht
In tegenstelling tot in Spanje, zal het Belgisch recht van toepassing zijn wanneer de erflater in België gedomicilieerd is. In België zijn de gewesten verantwoordelijk voor het bepalen van de tarieven in erfbelasting. Het recht van het gewest waar de erflater tijdens de vijf jaar voor zijn overlijden het langst gedomicilieerd is, is van kracht.
Hierop bestaat één uitzondering. Wanneer een erflater die geen Belgisch inwoner is maar wel een onroerend goed in België nalaat, zal de erfgenaam ook volgens het Belgisch recht belasting betalen hierop.
Rechtskeuze
Tot slot is het mogelijk voor de erflater om in zijn testament (en huwelijkscontract) een rechtskeuze te maken voor het Belgisch (Vlaams) of Spaans recht. Het huwelijksvermogensrecht en erfrecht worden best door hetzelfde land beheerd.
Conclusie
| Erflater in Spanje Erfgenaam in België | Erflater in België Erfgenaam in Spanje | |
| Erfbelasting in Spanje? | Enkel erfbelasting op goederen in Spanje. | Ja, erfbelasting |
| Erfbelasting in België? | Enkel erfbelasting op onroerende goederen in België. | Ja, erfbelasting |
Indien in beide landen erfbelasting verschuldigd is, dan wordt de erfbelasting verrekend.
Het is bijgevolg fiscaal zeer voordelig om naar Spanje te verhuizen op latere leeftijd door de vele belastingverminderingen en vrijstellingen enkele Spaanse regio’s, zeker wanneer u uw vermogen en erfgenamen in België behoudt.
Sofie Reyniers – juriste bij Pareto NV
29 december 2023