Brussel Hoofdstedelijk Gewest verlaagt de successierechten op legaten voor vzw’s

Inleiding

Het gebeurt dat bepaalde personen een goed doel willen bevoordelen en bijgevolg een deel dan wel hun totale nalatenschap overmaken aan een vzw of stichting. Anderen gebruiken de techniek van het duolegaat om zowel één of meerdere verenigingen alsook een verre verwant of vriend te bevoordelen en hem/haar in staat te stellen te kunnen genieten van een groter nettoaandeel van de nalatenschap.
De toepasselijke successierechten die door deze stichtingen en vzw’s worden betaald, verschillen echter naargelang de regio waar de overledene woonachtig was. Vaak belastte het Brussels Hoofdstedelijk Gewest deze overdrachten zwaarder dan de andere twee gewesten van het land. Ze heeft hier recentelijk op gereageerd om op die manier meer mensen aan te moedigen om een goed doel in hun testament op te nemen.

Nieuwigheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Ingevolge de ordonnantie van 21 februari 2019 besliste het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het tarief van 12,5% te verlagen naar 7% voor elke vzw en stichting, mits ze federaal erkend zijn als instelling die dergelijke fiscaal aftrekbare giften kan ontvangen.

Deze ordonnantie voorziet daarenboven in een mechanisme dat een vzw toelaat om effectief van het verlaagd tarief te kunnen genieten, zélfs als zij pas na de uitwerking van een testament de erkenning heeft gekregen. Om onder de toepassing van dit regime te vallen, moet de vzw binnen het jaar volgend op het overlijden haar federale goedkeuring verkrijgen waarna zij de teveel betaalde successierechten kan recupereren (25% – 7% = 18%).
Deze aanzienlijke verlaging heeft tevens als gevolg dat dezelfde tarieven nu ook gelden voor stichtingen van openbaar nut en vzw’s die reeds federaal werden erkend waardoor de schenkingsrechten voor deze stichtingen van openbaar nut in principe werden verhoogd van 6,6% tot 7%.

De nieuwe tarieven gelden vanaf 19 september 2019 op alle inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De reeds uitgevoerde legaten aan een vzw die geen federale erkenning kan genieten, alsook de legaten aan een private stichting, blijven onderworpen aan het successietarief van 25%.
Ter vergelijking: het Waalse Gewest heft successierechten aan 7% op legaten aan stichtingen en vzw’s, ongeacht of zij al dan niet een federale erkenning hebben verkregen dan wel of de stichting van openbaar of privaat nut is. Het Vlaamse Gewest daarentegen past een tarief van 8,5% toe op stichtingen en vzw’s.

De vermindering in de successierechten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ten voordele van de erkende vzw’s maakt de techniek van het duolegaat alvast interessanter dan voorheen.

Het duolegaat

Het duolegaat bestaat erin om de zware taxatie ten aanzien van verre verwanten en derden te beperken. De techniek laat toe om een belangrijk deel van de nalatenschap na te laten aan een stichting of vzw, die tegen een laag tarief wordt belast, onder last om ook alle overige successierechten te betalen. Afgezien van de goede daad van de erflater ontvangt de verre verwant een groter nettoaandeel uit de nalatenschap. En aangezien de vzw kan genieten van de voordeligere tarieven is het zelfs mogelijk om iets meer te laten toekomen aan de persoon die je effectief wilt bevoordelen.

Maar opgelet, de vzw of stichting zal het legaat alleen aanvaarden als zij van mening is dat de constructie voor haar gunstig is. Het is bijgevolg belangrijk om een voldoende groot aandeel na te laten opdat er na de betaling van alle successierechten effectief nog iets overblijft.

Thomas Roelands – Juriste fiscaliste bij Pareto