Consensus in de Vlaamse regering: de nieuwe maatregelen op een rijtje
De Vlaamse regering heeft op een aantal vlakken een consensus bereikt. U zal de impact van deze maatregelen ongetwijfeld gaan voelen in de toekomst. Daarom zetten we de belangrijkste veranderingen voor u op een rijtje. Let wel op: de maatregelen dienen nog gestemd te worden door het parlement en zijn bijgevolg nog onderhevig aan veranderingen.
Verlenging van de verdachte periode bij hand- en bankgiften
Wie een roerende schenking ontvangt, kan ervoor kiezen om deze al dan niet te registreren. Wanneer de schenking niet geregistreerd wordt, is er geen schenkbelasting verschuldigd, maar dient er wel rekening gehouden te worden met een zogenaamde ‘verdachte periode’. De verdachte periode bij onderhandse schenkingen bedraagt momenteel drie jaar, wat betekent dat wie een schenking ontvangt en deze niet registreert, alsnog erfbelasting verschuldigd zal zijn indien de schenker binnen drie jaar overlijdt.
De Vlaamse regering heeft beslist om deze verdachte periode van drie jaar te verlengen naar vijf jaar, zoals in Wallonië al eerder gebeurde. De schenker zal binnenkort dus nog minstens vijf jaar in leven moeten blijven na het doen van de schenking, anders zal er erfbelasting verschuldigd zijn op de schenking. Op deze manier wil de nieuwe Vlaamse regering het registreren van een hand- of bankgift, en dus ook het betalen van 3% schenkbelasting, aanmoedigen.
Over de exacte datum van inwerkingtreding zijn nog geen details bekend, maar vermoedelijk zal deze maatregel toegepast worden op schenkingen die worden gedaan vanaf 1 januari 2025. Het is dus van groot belang om zo snel mogelijk actie te ondernemen, nu de verdachte termijn nog drie jaar bedraagt. Op deze manier kan u voorkomen dat de nieuwe nadelige termijn van vijf jaar wordt toegepast op uw schenking.
Verlaging van de erfbelasting
Hiernaast heeft de Vlaamse regering een consensus bereikt om de erfbelasting te verlagen. De plafonds in de erfbelasting worden opgetrokken, waardoor kinderen, partners, broers en zussen én anderen binnenkort minder erfbelasting zullen moeten betalen. De hervorming zal in principe gradueel ingevoerd worden vanaf 2026 en pas volledig in voege zijn in 2029. Bij elke fase wordt, tot 2029, aan elke categorie een gedeeltelijke vermindering toegekend, volgens het dan beschikbare budget.
Hieronder een overzicht van de huidige erfbelasting en de toekomstige erfbelasting:
Huidige situatie | Toekomstige situatie |
RECHTE LIJN | |||
€ 0 – € 50.000 | 3% | € 0 – € 50.000 | 0%* |
€ 50.000 – € 250.000 | 9% | € 50.000 – € 150.000 | 3% |
> € 250.000 | 27% | € 150.000 – € 250.000 | 9% |
> € 250.000 | 27% |
* OPGELET: de vrijstelling geldt zowel voor onroerend als roerend vermogen.
LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT | |||
€ 0 – € 50.000 | 0% | € 0 – € 150.000 | 0%/3%* |
€ 50.000 – € 250.000 | 9% | € 150.000 – € 250.000 | 9% |
> € 250.000 | 27% | > € 250.000 | 27% |
* OPGELET: de vrijstelling van € 150.000 geldt enkel voor het roerend vermogen. Voor het onroerend vermogen zal het tarief 3% bedragen.
BROERS & ZUSSEN | |||
€ 0 – € 35.000 | 25% | € 0 – € 75.000 | 25% |
€ 35.000 – € 75.000 | 30% | € 75.000 – € 150.000 | 30% |
> € 75.000 | 55% | > € 150.000 | 55% |
ANDEREN | |||
€ 0 – € 35.000 | 25% | € 0 – € 75.000 | 25% |
€ 35.000 – € 75.000 | 45% | € 75.000 – € 150.000 | 45% |
> € 75.000 | 55% | > € 150.000 | 55% |
Gelijktrekking van de registratierechten op de enige en eigen woning
Er werden bovendien nog een aantal andere maatregelen bekendgemaakt. Eén daarvan is de verlaging van de registratierechten voor de enige en eigen woning van 3% naar 2%. De registratierechten op de enige en eigen woning die energetisch gerenoveerd wordt, zouden daarentegen mogelijks verhoogd worden van 1% naar 2%. Op deze manier zouden de registratierechten dus gelijk getrokken worden. Deze nieuwe tarieven zouden van toepassing zijn op authentieke akten verleden vanaf 1 januari 2025. Hierdoor kan wie op vandaag een compromis of wederzijdse aankoop-verkoopbelofte ondertekent, maar de aankoopakte pas vanaf 1 januari 2025 laat verlijden, ook van deze regeling genieten.
Mildering erfbelasting voor alleenstaanden zonder kinderen
Op vlak van erfbelasting wil de Vlaamse regering een iets mildere regeling invoeren voor alleenstaanden zonder kinderen. Voor hen zal er een voetvrijstelling ingevoerd worden van € 50.000. op deze manier kan de erflater één of meer personen met wie hij of zij een affectieve band had iets nalaten dat belast wordt op een wijze die dichter aansluit bij het fiscaal regime voor wie erft in rechte lijn. Het is nog niet duidelijk of de huidige vriendenerfenis afgeschaft zal worden.
Familievennootschappen
Eerder raakte al bekend dat de Vlaamse regering strenger wil toezien op schenkingen via familievennootschappen. De maatregelen hieromtrent krijgen dan ook steeds meer vorm. Meer bepaald zouden onroerende goederen die bestemd zijn voor bewoning, en dus geen economische functie hebben, hierbij uitgesloten worden van het fiscale gunstregime in de schenk- en erfbelasting.
Conclusie
Er staan heel wat belangrijke veranderingen op de planning, die u ongetwijfeld zal voelen in uw portefeuille. Op vlak van de erfbelasting werden een aantal beslissingen genomen om de belastingdruk te verlagen. Deze veranderingen zullen echter slechts gradueel ingevoerd worden, en pas in 2029 op punt staan. De veranderingen die een negatieve impact op de belastingdruk teweeg zullen brengen, kunnen daarentegen al vanaf januari 2025 in werking treden. Daaronder valt ook de verlenging van de verdachte periode. Het is dus van het grootste belang dat families die van plan zijn om hun vermogen te plannen aan de hand van roerende schenkingen zo snel mogelijk actie ondernemen.
Yana Aerts – Juriste en fiscaliste bij Pareto NV