De onderhandse schenking: hoe registreren?

Een onderhandse schenking kan namelijk onderling tussen de schenker en begiftigde worden gesloten, zonder tussenkomst van een notaris. Bovendien hoeft deze schenking niet verplicht geregistreerd te worden. Door niet te registreren kan er schenkbelasting vermeden worden.  Tegelijk bestaat het risico bij niet-registratie dat er wel erfbelasting verschuldigd zal zijn op het geschonken bedrag bij het overlijden van de schenker binnen vijf jaar na de schenking (in Vlaanderen, vanaf 1 januari 2025). Afhankelijk van uw persoonlijke situatie, kan registratie aldus wenselijk zijn. Hierna volgt een uiteenzetting van de procedure van registratie.

Procedure van registratie

Indien u ervoor kiest om uw roerende schenking toch te laten registreren en u hiervoor niet naar de notaris wenst te gaan, kan dit op drie verschillende manieren.

Roerende schenking registreren via MyMinfin.be

De eerste is de meest eenvoudige en snelle optie. U kunt uw onderhandse overeenkomst online ter registratie aanbieden door een aanvraag in te dienen op de website van MyMinfin.be. Zorg ervoor dat u de ondertekende onderhandse akte in één pdf-document op uw computer ter beschikking hebt. Meld u vervolgens aan op MyMinfin en doorloop de volgende stappen:

1. Ga naar het tabblad ‘Mijn interacties’.
2. Duid vervolgens de rubriek ‘Een document indienen of antwoorden op een brief’ aan.
3. Kies daarna ‘Ik beschik niet over een dienstcode’ en duid als documenttype ‘Roerende schenking’ aan.
4. Hierna vinkt u ‘Ik doe dit in eigen naam’ (indien van toepassing) aan en klik vervolgens op ‘Volgende stap’.
5. Nu kunt u uw pdf-document uploaden. Door op de knop ‘Indienen’ te klikken is uw aanvraag ingediend.

Roerende schenking registreren via het kantoor Rechtszekerheid  

Daarnaast kunt u ofwel uw aanvraag via de post versturen, ofwel uw akte op het kantoor Rechtszekerheid ter plaatse laten registreren, mits voorafgaande afspraak. Beide procedures zijn gelijkaardig:

1. Maak een kopie van de ondertekende onderhandse akte (en eventuele bijlagen) die u ter registratie wenst aan te bieden. Deze documenten worden namelijk niet terugbezorgd.
2. Indien de aanvrager een andere persoon is dan de schenker, vermeld dan zijn/haar voornaam, familienaam en volledig adres op de gemaakte kopie van de akte.
3. Verzend de kopie van dit document in een voldoende gefrankeerde envelop naar het scanningcentrum van het kantoor Rechtszekerheid (aanvraag per post).

Of: Geef de kopie van het document af aan de het loket van het kantoor Rechtszekerheid (na afspraak).

Van zodra het kantoor Rechtszekerheid uw aanvraag op één van voornoemde wijzen heeft ontvangen en verwerkt, ontvangt u:

– Ofwel, het eventuele betalingsbericht en het bewijs van registratie, indien uw aanvraag aan de wettelijke voorwaarden voldoet;

– Ofwel, een weigeringsbericht met de reden van weigering, indien uw aanvraag niet aan de wettelijke voorwaarden voldoet.

Notaris

Een onderhandse akte kan ook geregistreerd worden door de notaris. Er zijn dan notariskosten verschuldigd, maar zo geniet u wel van een grotere flexibiliteit qua tijdstip van registratie (infra) en van de eventuele bijsturingen van de notaris op vlak van de inhoud van de akte. Indien u genoodzaakt bent door de tijd (bijvoorbeeld als de schenker terminaal is of zijn gezondheid plots achteruitgaat), is registratie door de notaris ten stelligste aangeraden.

Vermeldingen onderhandse akte

De akte roerende schenking moet steeds dezelfde vermeldingen bevatten, namelijk:

1. De voornamen, familienaam, geboorteplaats- en datum, alsook het adres van de schenker en begiftigde;
2. De fiscale woonplaats(en) die de schenker heeft gehad in de periode van vijf jaar voorafgaand aan de datum van aanbieding ter registratie. Indien een niet-rijksinwoner aan een rijksinwoner schenkt, dan dienen de voormelde fiscale woonplaats(en) van de begiftigde te worden vermeld;
3. Het geschonken goed, de geschonken goederen en/of de geschonken sommen en de waarde ervan;
4. De datum van de schenking;
5. De handtekeningen van de schenker en de begiftigde;
6. De graad van verwantschap;
7. De zorgvolmacht indien van toepassing;
8. De handtekeningen van de schenker en begiftigde.

Tijdstip van registratie

Het tijdstip van registratie van uw onderhandse akte is afhankelijk van het bevoegde gewest.

Vlaams Gewest

In het Vlaamse Gewest zal de akte geregistreerd worden op de datum van ontvangst van het document indien dit ontvangen wordt op een werkdag vóór 12u ’s middags. Ontvangt het kantoor Rechtszekerheid het document op een werkdag na 12u ’s middags, dan wel buiten een werkdag, dan zal de akte op de eerstvolgende werkdag geregistreerd worden. Vervolgens ontvangt u van de Vlaamse Belastingdienst een betalingsbericht

Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Waals Gewest

In Brussel en Wallonië verloopt het anders: van zodra het kantoor Rechtszekerheid de betaling van het registratierecht heeft ontvangen wordt de onderhandse akte geregistreerd. Dit betalingsbericht wordt u dus voorafgaand aan de registratie toegestuurd met de post.

Conclusie

Indien u uw roerende schenking wenst te registreren, zonder tussenkomst van een notaris, kan dit zowel online, via de post of op het kantoor Rechtszekerheid zelf. Afhankelijk van het heffingsbevoegde gewest zult u de registratierechten voor of na de registratie moeten betalen.

Voor meer informatie kunt u steeds terecht bij onze experts ter zake. Aarzel dus niet om contact op te nemen met de Financial Consultants van Pareto.

Maud Van Roij – juriste bij Pareto NV

30 december 2024