fbpx
/>

Sinds 1 september 2018 biedt de federale wetgever aan een toekomstige erflater de mogelijkheid om op civiel vlak zijn nalatenschap te plannen, bij leven, door middel van het sluiten van een globale erfovereenkomst.

Deze erfovereenkomst laat de toekomstige erflater meer bepaald toe een evenwicht vast te stellen tussen de partijen, te weten de vader en/of de moeder en alle kinderen, over de in de overeenkomst vermelde actuele en eerdere schenkingen, die al dan niet werden geregistreerd.

Opgelet, de erfovereenkomst kan enkel goederen omvatten die reeds geschonken zijn in het verleden of die worden toegekend in de erfovereenkomst zelf. Het mag niet gaan om toekomstige schenkingen. Vermits een erfovereenkomst ingrijpende gevolgen heeft voor de partijen, is de tussenkomst van de notaris vereist.

De vraag stelt zich nu wat het lot is van eerdere schenkingen, meer bepaald diegene die niet werden geregistreerd, wanneer ze worden opgenomen in een notariële akte, die op zichzelf de schenkbelasting teweegbrengt.

Het lot van deze schenkingen wordt door de gewesten bepaald:

  • In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Vlaams Gewest: het vermelden van een eerdere schenking in een erfovereenkomst strekt niet tot bewijs voor de toepassing van de schenkingsrechten. Dit geldt onder voorwaarde dat de partijen bevestigen dat de schenking heeft plaatsgevonden vóór het afsluiten van de erfovereenkomst.
Echter, indien gewenst, kunnen de partijen te kennen geven dat de eerdere schenkingen wel worden onderworpen aan schenkingsrechten (waardoor de termijn van drie jaar niet meer speelt). Hiervoor dienen de partijen een uitdrukkelijke fiscale verklaring in of onderaan de akte te voegen.
  • In het Waals Gewest: het vermelden van een eerdere schenking in de erfovereenkomst heeft tot gevolg dat deze schenking onderworpen wordt aan schenkingsrechten. Om dit te voorkomen, moeten de partijen dit uitdrukkelijk vragen in de erfovereenkomst (of in een bijlage). Bovendien, moeten zij eveneens verklaren dat de schenking heeft plaatsgevonden vóór het afsluiten van de erfovereenkomst.

Er valt nog op te merken dat de schenkingen die werden toegekend in de globale erfovereenkomst zelf wel onderworpen worden aan schenkingsrechten indien de erfovereenkomst voor de Belgische notaris plaatsvond.

Tot slot, om een gelijkaardig resultaat te bereiken in de drie gewesten, is het nodig aandachtig te zijn voor de omgekeerde logica die het Waals Gewest toepast. Het is noodzakelijk om uitdrukkelijk te voorzien dat eerdere schenkingen niet zullen onderworpen worden aan schenkbelasting.

 

Alice Compère – Juriste fiscaliste bij Pareto