Onafhankelijk

Met betrekking tot de verdeling van het kapitaal

Een beheermaatschappij die actief is in de financiële sector kan beweren “onafhankelijk” te zijn als haar aandelenbezit privé is en meestal in handen van haar eigen werknemers. In dat geval zijn zij in feite niet gebonden aan een besluitvormingsproces dat wordt opgelegd door externe aandeelhouders, die vaak uit zijn op winstgevendheid op korte termijn. Dit garandeert een onafhankelijk oordeel, maar kan ook een risico inhouden : het gebrek aan interne controle in dit soort bedrijven kan tot grote misstanden leiden. Daarom is het belangrijk dat u, als u gebruik maakt van deze bedrijven, de wijze waarop de beslissingen worden genomen en hun bedrijfsmodel volledig begrijpt.

Met betrekking tot de wet van 25 april 2014

In de financiële planning is het begrip onafhankelijk financieel planner een wettelijk beschermde term. De FSMA stelt op haar website : “Raad over financiële planning is de raad over het optimaliseren van het vermogen van uw cliënt. Deze optimalisatie heeft betrekking op de structuur, de planning in de tijd, de bescherming, de juridische organisatie of de overdracht van zijn vermogen. Hierbij houdt u rekening met de behoeften en de doelstellingen die uw cliënt aangeeft. Het verstrekken van beleggingsdiensten of het verlenen van enig advies over transacties in individuele financiële producten is uitgesloten.”.

• De term “onafhankelijk” verwijst hier vooral naar het niet kunnen verkopen of verstrekken van financiële beleggingen en dus niet betaald worden voor dergelijke producten. In de praktijk ondergaat de kandidaat-financieel planner een procedure bij de FSMA en wordt hij na goedkeuring als “onafhankelijk” gekwalificeerd. Dit nogal beperkende concept maakt de toegang tot het beroep zeer beperkt. Door dit zeer restrictieve karakter gebruiken echter slechts 7 ondernemingen in heel België deze titel (www.fsma.be). Meestal gaat het om kleine structuren bestaande uit enkele vermogensadviseurs.
• En toch is het scala aan advies op het gebied van financiële planning zeer breed. De grote meerderheid van deze spelers kwalificeert niet als “onafhankelijk” in de zin van de wet van 25 april 2014. Het zijn meestal makelaars die op het terrein actief zijn, vaak onafhankelijk qua aandeelhouderschap, maar die worden beloond voor de verkoop van producten van derden.
• Dit doet de vraag rijzen naar de vergoeding voor producten van derden. Een financieel planner die zijn cliënten beleggingsoplossingen biedt, zal gewoonlijk financiële beleggingen aanbieden in de vorm van Tak 21 of Tak 23 levensverzekeringsproducten. De sleutel hier is natuurlijk transparantie. De klant moet worden geïnformeerd en zijn vragen moeten worden beantwoord. In het bijzonder moet rekening worden gehouden met de volgende punten :

-Hoe zijn de beloningsregelingen met de bedrijven die de adviseur voorstelt?

-Met hoeveel bedrijven werkt mijn makelaar/adviseur samen?

-Heeft hij een intern juridisch/financieel team om kritisch te zijn over de door de bedrijven voorgestelde oplossingen ?

-Kan mijn beleggingskeuze de beloning van de adviseur beïnvloeden? Het is bijzonder belangrijk hier “nee” te antwoorden.

Kortom, als u de antwoorden (de juiste antwoorden) op al deze vragen krijgt, kan het zelfs een voordeel zijn om met een “niet-onafhankelijke” financieel planner te werken, omdat hij of zij u naar concrete oplossingen kan leiden door invloed uit te oefenen op de prijsstelling die op uw beleggingen van toepassing is. De onafhankelijke financieel planner kan u uiteraard de weg wijzen naar producten, maar kan u geen concrete oplossing bieden. In sommige omstandigheden is het beste de vijand van het goede.